De kwartelkoning dreigt uit te sterven in de Benelux

In het begin van de twintigste eeuw was de kwartelkoning een vrij algemene broedvogel van weilanden, uiterwaarden en akkergebieden in Nederland (en Vlaanderen). Tussen 1965-1970 broedden in goede jaren 500 tot 1000 kwartelkoningen in Nederland. Dit aantal daalde tot een dieptepunt van 100 paar in 1992-1996. De kwartelkoning Crex crex herstelde zich echter weer, zij het niet tot op het niveau van de jaren zestig. De meest recente gegevens van SOVON duiden er echter op dat sinds de eeuwwisseling weer een sterke daling heeft plaatsgevonden. Het huidige broedbestand wordt op minimaal 90 paar geschat. In Vlaanderen zijn nog hoogstens 2 broedparen en in Luxemburg wordt de soort ook met uitsterven bedreigd. Ook in Duitsland is de soort ernstig bedreigd. Ook elders in Europa (Frankrijk, Ierland, Italië, Zweden, Servië, Roemenië en de Ukraine) ging de broedpopulatie in de jaren 1990 achteruit (gegevens Birdlife International, zie bijlage). Het voedsel van de kwartelkoning bestaat uit kleine ongewervelden, vooral insecten, maar ook, in mindere mate, plantaardig materiaal en slakken. Het voedsel wordt van de grond gepikt of van planten. Tijdens het broedseizoen worden vooral insecten, slakken en ander klein gedierte gegeten, in de rest van het jaar vormen zaden de hoofdmoot van het menu van de kwartelkoning.

Het verspreidingsgebied van de kwartelkoning is vrijwel beperkt tot Groningen, enkele beekdalen in West-Drenthe en het rivierengebied van Overijssel en Gelderland (uiterwaarden van IJssel, Rijn, Waal). De kwartelkoning is in 2004 als kwetsbaar op de Nederlandse rode lijst gezet. In Vlaanderen zijn nog hoogstens 2 broedparen, de soort staat als met uitsterven bedreigd op de Vlaamse en Luxemburgse rode lijst. De grootste aantallen worden tegenwoordig gevonden in het Oldambt (Noordoost-Groningen) in een aantal velden met vroeg opkomende ingezaaide gewassen zoals luzerne, karwij, graszaad en wintertarwe. De akkerbouwgebieden van het Oldambt vormen nu het belangrijkste broedgebied van de kwartelkoning en herbergen ongeveer een kwart van de landelijke broedpopulatie.
Bronnen:
http://www.sovon.nl/soorten.asp?euring=4210&lang=nl
http://www.synbiosys.alterra.nl/natura2000/documenten/profielen/vogels/…
http://www.jaarverslagvogelbescherming.nl/vogels-uitgelicht/kwartelkoni…
http://nl.wikipedia.org/wiki/Kwartelkoning
http://www.soortenbank.nl/soorten.php?soortengroep=vogels&record=Crex+c…