In Nederland was het aantal dagvlinders nog nooit zo laag als in 2008. Op een gemiddelde algemene route werden nog geen 480 vlinders geteld. In het topjaar 1995 waren dat er meer dan 1000, in 2007 nog bijna 570. Buiten de duinen is West-Nederland opvallend arm aan vlinders. Maar de laatste tien jaar zien we in de duinen eveneens een sterke achteruitgang. Ook de aantallen nachtvlinders zijn in dertig jaar met een derde afgenomen en tweederde van de soorten gaat achteruit. In het Groene Hart zijn enkele soorten als de aardbeivlinder, zilveren maan en parelmoervlinder al uitgestorven. Ook in Vlaanderen is sprake van sterke achteruitgang. Antwerpen heeft, net als Oost-Vlaanderen, niet minder dan 35% van zijn oorspronkelijke dagvlinderfauna verloren. In Vlaams-Brabant (inclusief Brussel) is 44% van de soorten verdwenen, in West-Vlaanderen 29% en in Limburg 25%.
Sinds 1994 wordt het insecticide imidacloprid in toenemende mate gebruikt in de Nederlandse land- en tuinbouw, met een zware belasting van het oppervlaktewater met dit insecticide als gevolg, vooral in West-Nederland, waardoor het gif zich in het milieu kan verspreiden en daarmee een toegevoegde bedreiging voor niet-doelwit insecten (zoals bijen en vlinders) vormt. Een causaal verband tussen de neergang van vlinders en het toenemende gebruik van imidacloprid kan niet worden uitgesloten.
We hadden 71 soorten, waarvan 17 soorten inmiddels zijn verdwenen uit Nederland. We hebben nu 54 soorten, waarvan 31 soorten worden bedreigd of kwetsbaar zijn. Vanaf 1992 houden honderden vrijwilligers van De Vlinderstichting jaarlijks de vlinderstand bij. De resultaten maken ons helaas niet blij, want van de vijftig soorten die binnen het Landelijk Meetnet Vlinders worden bijgehouden laten zevenentwintig een achteruitgang zien. In 2004 vertoonden acht soorten een trend sinds 1992 die een achteruitgang te zien geeft die sterker is dan 50% in vijf jaar (kleine ijsvogelvlinder Limenitis camilla, spiegeldikkopje Heteropterus morpheus, duinparelmoervlinder Argynnis niobe, bruine eikenpage Satyrium ilicis, donker pimpernelblauwtje Phengaris nausithous, veenbesparelmoervlinder Boloria aquilonaris, veenbesblauwtje Plebejus optilete, kleine heivlinder Hipparchia statilinus). Zeven soorten vertoonden van 1999-2004 tenminste één keer een populatiegrootte dat in dat jaar slechts 10% was van die in 1992 (spiegeldikkopje, bruine eikenpage, kleine ijsvogelvlinder, duinparelmoervlinder, grote parelmoervlinder Argynnis aglaja, argusvlinder Lasiommata megera, kleine heivlinder). Het gaat slecht met de dagvlinders in het Groene Hart. ,,Hier zitten minder vlinders dan op heel veel andere plekken in Nederland,’’ constateert Kars Veling van de Vlinderstichting. Enkele soorten als de aardbeivlinder Pyrgus malvae, zilveren maan Boloria selene en parelmoervlinder Argynnis aglaja zijn zelfs in dit gebied al uitgestorven.
Sinds 1994 wordt het voor insecten zeer giftige insecticide imidacloprid in toenemende mate gebruikt in de Nederlandse land- en tuinbouw, met een zware belasting van het oppervlaktewater met dit insecticide als gevolg, vooral in West-Nederland. Een verband tussen de neergang van dagvlinders en het toenemende gebruik van imidacloprid kan niet worden uitgesloten.
In Antwerpen kwamen in de eerste helft van de 20ste eeuw 54 soorten standvlinders voor, momenteel zijn dat er nog 35. Negentien soorten (35%) zijn uit de provincie verdwenen. Antwerpen is met 35 soorten, na Limburg dat met 43 soorten de kroon spant, de op één na soortenrijkste Vlaamse provincie. Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant en West-Vlaanderen tellen momenteel respectievelijk 33, 32 en 29 soorten dagvlinders. Antwerpen heeft, net als Oost-Vlaanderen, niet minder dan 35% van zijn oorspronkelijke dagvlinderfauna verloren. Ter vergelijking: In Vlaams-Brabant (inclusief Brussel) is 44% van de soorten verdwenen, in West-Vlaanderen 29% en in Limburg 25%.
De lijst van uitgestorven dagvlinders in Nederland:
Aporia crataegi - Groot geaderd witje
Argynnis paphia - Keizersmantel
Boloria euphrosyne - Zilvervlek
Brenthis ino - Purperstreepparelmoervlinder
Coenonympha hero - Zilverstreephooibeestje
Cupido minimus minimus - Dwergblauwtje
Euphydryas aurinia aurinia - Moerasparelmoervlinder
Leptidea reali - Verborgen boswitje
Lycaena hippothoe hippothoe - Rode vuurvlinder
Maculinea alcon arenaria - Duingentiaanblauwtje (1979)
Maculinea arion - Tijmblauwtje
Maculinea nausithous - Donker pimpernelblauwtje
Maculinea teleius - Pimpernelblauwtje
Melitaea diamina - Woudparelmoervlinder
Nymphalis antiopa - Rouwmantel
Plebeius idas idas - Vals heideblauwtje
Polyommatus semiargus semiargus - Klaverblauwtje
Thymelicus acteon acteon - Dwergdikkopje
Spialia sertorius sertorius - Kalkgraslanddikkopje
Lijst van uitgestorven dagvlinders in Vlaanderen:
Aporia crataegi - Groot geaderd witje
Argynnis adippe - Adippevlinder
Argynnis aglaja - Grote parelmoervlinder
Argynnis niobe - Duinparelmoervlinder
Boloria euphrosyne - Zilvervlek
Coenonympha hero - Zilverstreephooibeestje
Erynnis tages - Bruin dikkopje
Euphydryas aurinia - Moerasparelmoervlinder
Hipparchia statilinus - Kleine heivlinder
Limenitis populi - Grote ijsvogelvlinder
Maculinea teleius - Pimpernelblauwtje
Melitaea athalia - Bosparelmoervlinder
Melitaea diamina - Woudparelmoervlinder
Nymphalis antiopa - Rouwmantel
Plebeius idas - Vals heideblauwtje
Pyrgus armoricanus - Bretons spikkeldikkopje
Vlinders zijn een belangrijke schakel in de natuur, niet alleen werken de rupsen enorme hoeveelheden planten weg maar ook vormen zij een belangrijke voedselbron voor veel andere dieren. Ook spelen vlinders een rol in de bestuiving van planten. Een vlinder heeft een buisvormige roltong die ook wel proboscis wordt genoemd. Met de tong wordt nectar uit de bloem opgezogen.
Bronnen:
Wikipedia:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_uitgestorven_dieren_in_Nederland
http://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_uitgestorven_dieren_in_Vlaanderen
Veranderingen in het Dagvlinderbestand van de Provincie Antwerpen
http://www.provant.be/binaries/Jaarboek2001_Dagvlinderbestand%20van%20de...
Natuurrapport 2003 - Toestand van de natuur in Vlaanderen - Cijfers voor het beleid
http://www.inbo.be/docupload/2279.pdf
Vlinders en libellen geteld: jaarverslag 2005 (Vlinderstichting, Wageningen & CBS, Voorburg):
http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/5F70A31C-2FFB-4C29-A53B-16A6085C4A0A/0/20...
Persbericht CBS (2002) - Vlinderstand naar nieuw dieptepunt:
http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/A7AE163A-FF22-4F93-9691-7E6AD6550612/0/p…
Chris van Swaay, De Vlinderstichting, Wageningen (april 2004). Acuut bedreigde dagvlinders in Nederland
http://www.vlindernet.nl/doc/dvs/pdf/VS2004023.pdf
van Swaay CAM et al (2006) Hotspots Dagvlinder Biodiversiteit, Rapport VS2006.016, De Vlinderstichting, Wageningen
http://www.wotnatuurenmilieu.wur.nl/NR/rdonlyres/11EA110D-8E41-4092-880…
De Vlinderstichting, Tien voor 12:
http://www.tienvoor12.nu/index.php?id=208
Het Algemeen Dagblad 07/10/08:
http://www.boerenlandvogels.nl/node/71
Meer informatie over vlinders:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Vlinders
Nederlandse Rode Lijst van Vlinders:
http://www.2metdenatuur.nl/rodelijstvlinders.htm
http://www.vlindernet.nl/doc/dvs/pdf/200608_De_nieuwe_Rode_Lijst_Dagvli…
Informatie over de sterke achteruitgang van de duinvlinders in de laatste 10 jaar:
http://www.boerenlandvogels.nl/content/sterke-achteruitgang-van-de-duin…
Libellen vlogen tientallen miljoenen jaren eerder rond op aarde dan vogels. Ze behoren tot de oudste insectensoorten. De oudste bekende libelle leefde ruim 300 miljoen jaar geleden. De libelle heeft twee onderorden: de echte libelle en de waterjuffer. Libellen worden met uitsterven bedreigd. Ze zijn gevoelig voor watervervuiling.
Bronnen:
Nederlandse Vereniging voor Libellenstudie
http://www.libellen.org/rodelyst.html
Basisschool Floralaan, Eindhoven
http://www.bs-floralaan.nl/paddenpoel/insect.html
Belgische Rode Lijst van Libellen:
http://www.inbo.be/docupload/2908.doc
Informatie over de sterke achteruitgang van de nachtvlinders in de laatste decennia:
http://www.boerenlandvogels.nl/content/sterke-achteruitgang-van-de-nach…
Informatie over de sterke achteruitgang van graslandvlinders in Europa:
http://www.natuurbericht.nl/?id=5331
- Log in to post comments