De nachtzwaluw weet zich te handhaven binnen de resterende kerngebieden op de Veluwe en Noord-Brabant

Rond het begin van de 20e eeuw broedden enkele duizenden paren nachtzwaluwen Caprimulgus europaeus in ons land, met name op de oostelijke en zuidelijke zandgronden en in de duinstreek. Vanaf 1940 of 1950 was sprake van een duidelijke afname. De aantallen van de nachtzwaluw werden rond 1960 geschat op 1.500-2.000 paren. Rond 1975 waren minder dan duizend paren over en was het westen des lands vrijwel ontvolkt. Sindsdien zijn de laatste bolwerken in het noordoosten - op het Bargerveen na - ook vrijwel verlaten. Begin 90'er jaren broedden er nog 450 tot 600 paar nachtzwaluwen in ons land. Volgens SOVON is er sinds het midden van de jaren '90 sprake van een herstel van de nachtzwaluwpopulatie, grotendeels binnen de resterende kerngebieden: zowel op de Veluwe als in Noord-Brabant namen de aantallen weer toe.

In de Duinstreek, Zuidoost Friesland en de Utrechtse Heuvelrug is vooral een afname waarneembaar geweest. Het broedbestand werd in 2005-2008 geschat op 1.600 - 1.850 paar. In Luxemburg dreigt de soort uit te sterven. De soort staat op de Duitse rode lijst als bedreigd. In Zwitserland, Duitsland, Tsjechië, Italië, Ierland, Zweden en de Ukraine was in de periode 1990-2000 sprake van achteruitgang (gegevens Birdlife International, zie bijlage). De Whip-poor-will Caprimulgus vociferus, nauw verwant met de nachtzwaluw, gaat sinds de jaren 1990 hard achteruit in Canada. Het voedsel van de nachtzwaluw bestaat uit vliegende insecten, vooral nachtvlinders, ook kevers, schietmotten, vliegen en muggen. De nachtzwaluw vliegt vooral in het donker, waarbij de vlucht geruisloos en mot-achtig is. De soort is onder verschillende namen bekend en de meest gebruikte alternatieve naam, die ook in veel andere talen is terug te vinden, is geitenmelker, wat ook de letterlijke betekenis is van de Latijnse naam Caprimulgus.

Bronnen:
http://www.soortenbank.nl/soorten.php?soortengroep=vogels&id=249
http://www.aviflevoland.nl/html/Nachtzwaluw.html
http://www.synbiosys.alterra.nl/natura2000/documenten/profielen/vogels/…
http://www.vogelbescherming.nl/vogels_kijken/vogelgids/zoekresultaat/de…
http://www.sovon.nl/soorten.asp?euring=7780&lang=nl
http://nl.wikipedia.org/wiki/Nachtzwaluw