Zwaluwen gaan ten onder aan het gebrek aan insecten

Het lijkt misschien prettig, minder insecten die van de voorruit gewassen moeten worden of ons lastig vallen in de tuin. Maar de massale insectensterfte is vooral heel zorgelijk en gevaarlijk voor de kringloop van het leven. Al jaren neemt het aantal insecten af, in sommige gebieden is in de afgelopen decennia zelfs een daling tot 75% geregistreerd. Dit blijft niet zonder gevolgen. Ecoloog Jan Doevendans volgt al tientallen jaren de zwaluwpopulaties. Sinds de jaren ’70 heeft hij honderden nestkasten opgehangen, onder meer in Groningen en het Lauwersmeergebied. Hem valt op dat het aantal zwaluwen dramatisch laag is. Nesten zijn leeg, en de broedsels die er wel zijn, verkeren in slechte conditie.

Zwaluwouders hebben het in deze tijd gewoonlijk heel druk om hun jongen te voeden. Een nest jongen eet maar liefst 3000-4000 insecten per dag. Nu veel nestkasten leeg blijven (van de veertig kasten van Doevendans op één locatie in Groningen waren er dit jaar maar twee gevuld), verwacht de ecoloog dat het gebrek aan voedsel een van de oorzaken is. Hij benoemt de grote insectensterfte.

Wetenschappers van natuuronderzoeksinstituut Senckenberg Gesellschaft für Naturforschung en de Technische Universiteit van München (TUM) concludeerden dat met name de versnippering van het leefgebied en de intensivering van de landbouw de oorzaak van de insectensterfte zijn. Ook Doevendans zegt dat de oorzaak bij de landbouw ligt en de gifstoffen die worden gebruikt.

Hoogleraar trekvogelecologie aan de Rijksuniversiteit Groningen Theunis Piersma schrikt van de constateringen van Doevendans en maakt zich grote zorgen.

“We zijn het hele land aan het vergiftigen met al die bestrijdingsmiddelen. Die nieuwe landbouwgiffen zouden zogenaamd geen consequenties hebben voor de natuur, maar de zwaluwen vertellen het echte verhaal. Hier ben ik al jaren bang voor. Die dramatisch slechte voedselvoorraad voor zwaluwen is een aanwijzing dat er iets helemaal mis is met de insecten. Ook in goed beheerde gebieden zijn steeds minder insecten omdat al die bestrijdingsmiddelen in het oppervlaktewater belanden, ook in het Lauwersmeergebied. Er is iets engs aan het gebeuren. Jan is iets dramatisch op het spoor wat past in mijn nachtmerrie over onze omgeving.”

Bron: Animals Today, 9 juli 2018
https://www.animalstoday.nl/te-weinig-insecten-oorzaak-zwaluwsterfte/